بهترین دفاع برای خواهان این است که دادخواست را بصورت صحیح تنظیم کند . یعنی عنوان خواسته را درست انتخاب نماید و خواندگان دعوی را بصورت کامل انتخاب و طرف دعوا قرار دهد و دلایل و‌مدارک خود را بصورت کامل تدارک دیده و ضمیمه دادخواست نماید . آدرس خواندگان را بصورت صحیح اعلام نماید تا از تجدید جلسه و اطاله رسیدگی جلوگیری شود .
خواهان باید اصل و کپی مدارک خود را ( اعم از عقد نامه - اقرارنامه -استشهادیه محلی ) در جلسه رسیدگی حاضر نماید . برخی افراد به اشتباه تصور میکنند ارائه کپی برابر اصل مدارک در جلسه دادگاه کفایت میکند . چنانچه بعنوان وکیل طرح دعوا نموده اید به موکل تاکید کنید که کپی برابر اصل اعتباری ندارد و عدم ارایه اصل مدارک باعث خروج آن از عداد دلایل میشود .
خواهان در جلسه دادگاه اظهار می نماید که عرایض به شرح دادخواست تقدیمی میباشد و‌چنانچه نیاز به تکمیل دادخواست باشد یا توضیحات بیشتری لازم باشد حضورا یا طی لایحه کتبی ارایه میکند و تقاضای استماع شهادت شهود یا توجه به دلایل دیگر را می نماید .
ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ دﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﯾﺎ ﻫﺮ دﻟﯿﻠﯽ ﮐﻪ وﺟﻮد ﻧﻮﻋﯽ ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن زوجه و ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞرا ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻨﺰﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﺳﮑﻮﻧﺖ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮده، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ازﺻﺎﺣﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺷﻬﺎدت دﻫﺪ ﯾﺎ اﮔﺮ ﺳﻨﺪی دال ﺑﺮ ﺧﺮﯾﺪ ﯾﺎ اﺟﺎره ﻣﻨﺰل ﻣﺰﺑﻮر ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﻤﺴﺮﺗﺎن در دﺳﺘﺮس دارﯾﺪ آن را ﺣﺘﻤﺎً اراﺋﻪ دﻫﯿﺪ.
در صورت استناد به شهادت شهود ، لازم است قبل از جلسه رسیدگی از حضور ذهن شهود در مورد شرایط عقد نکاح ( از جمله میزان مهریه – زمان و مکان وقوع عقد - شرایط ضمن عقد – مدت زندگی و... ) اطمینان حاصل نمود ، خصوصا در مواردی که شهود به علت کهولت سن یا گذر زمان ، برخی مسائل را فراموش کرده و احتمالا قادر به پاسخگویی به سوالات دادگاه نباشند.
بهتر است شهودی به دادگاه معرفی شود که در جلسه عقد و هنگام اجرای صیغه عقد حضور داشته و بطور قطع بر اجرای صیغه، نوع عقد، میزان مهریه و سایر شرایط آن شهادت دهند . ( نمونه آرای دیوانعالی کشور )
ﺣﺘﯽ اﻟﻤﻘﺪور ﺷﻬﻮد از ﺑﺴﺘﮕﺎن ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻤﺎ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ. ﺷﻬﺎدت ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن، دوﺳﺘﺎن ﯾﺎ ﻫﻤﮑﺎران ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﮔﺮ ﺟﻬﺖ اﺟﺮای ﺻﯿﻐﻪ ﺷﺮﻋﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺿﺮ ﺷﺮﻋﯽ ﯾﺎ ﻧﺰد اﻓﺮاد روﺣﺎﻧﯽ رﻓﺘﻪ اﯾﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻋﺎﻗﺪ، از وی بخواهید به نفع شما شهادت دهد .
تشخیص ارزش و تاثیر گواهی گواهان با دادگاه بوده و در صورت تعارض در اظهارات گواهان با یکدیگر، یقین آور نیست. ( نمونه آرای دیوانعالی کشور )
از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻬﺮﯾﻪ ﯾﮑﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ ﺿﺮوری ﺑﺮای ازدواج ﻣﻮﻗﺖ اﺳﺖ، چنانچه مدارکی برای دریافت آن وجود دارد (ﻣﺜﻼً ﭼﮑﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻤﺎ ﺻﺎدر ﮐﺮده)آنها را ﺑﻪ دادﮔﺎه اراﺋﻪ دﻫﯿﺪ . اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ پرداخت وجه بعنوان مهریه و یا بعنوان نفقه بر اساس رابطه زوجیت صورت گرفته است .
